Meesterlijk correct (door Alexander)
Met mijn vader had ik dit weekend een kleine discussie over het nieuwe boek van Ian McEwan, AAN CHESIL BEACH, dat we allebei afgelopen week hadden gelezen. Ik zei iets wat enigszins leek op een mismoedige opmerking van Corine Vloet in de NRC-recensie van het boek, dat McEwan een ‘literair correcte’ schrijver zou zijn. Daar morde hij om, want dit boek was zo meesterlijk dat het ‘boven alle kritiek verheven’ was, vond mijn vader.
Ik vond AAN CHESIL BEACH ook een meesterlijk boek, dat was ik met mijn vader eens. Maar ik vond de even hoofdstukken wat minder goed.
Het verhaal gaat over de pasgetrouwde Edward en Florence, die in een hotelletje aan Chesil Beach vertoeven om daar hun huwelijksnacht door te bregen. Het is 1962 en ze zijn allebei bloednerveus, want er gaat zometeen iets gebeuren, ze gaan ‘die ontzagwekkende ervaring’ beleven. Edward is doodsbang dat met hem datgene zal gebeuren dat fluisterend ‘te vroeg arriveren’ genoemd wordt. En Florence wil eigenlijk niet dat er zometeen iets bij haar ‘binnengaat’, iets dat haar – met een misselijkmakend woord – ‘penetreert’.
Het boek bestaat uit vijf hoofdstukken en speelt zich binnen één avond af. De even hoofdstukken gaan niet direct over de avond, daarin is ruimte voor de bouwblokken, om een lelijke Wouter Bos-term te gebruiken, van het verhaal. Daar geeft McEwan zijn personages een verleden, achtergrond, karakter, psychologische diepgang. Corine Vloet vond de opbouw ‘schematisch’ en dus ‘literair correct’ en daar had ze wel een punt, vond ik en dat zei ik tegen mijn vader.
‘Maar het is een klassieke roman,’ zei mijn vader. ‘McEwan beoefent het genre van de klassieke roman, op meesterlijke wijze, en dan is dát weer niet goed, dan is het zogenaamd correct, waarin een soort teleurgesteldheid doorklinkt.’ Dat vond hij onterecht. Dat ben ik met hem eens.
AAN CHESIL BEACH is wat structuur betreft dus geen vernieuwend boek, maar wel een stilistisch briljant, verteltechnisch meesterlijk afgewogen en psychologisch perfect boek. Literair correct dus, op een meesterlijke manier. En heel tragikomisch.
