13 maart 2007

Vlaams en Belgisch (door Jaak)

Nederland en België hebben een nationale voetbalploeg, en als er tegen elkaar wordt gespeeld dan heet dat Holland-België (of omgekeerd).
Dat jullie ‘België’ zeggen is zeer gepast want Vlaanderen en Wallonië hebben geen ‘nationale’ ploeg - al zijn er wel nationalistische diehards die daarvan dromen.
Als Tom Boonen een rit in de Tour wint, dan wordt wereldwijd terecht rondgebazuind dat een Belg heeft gewonnen. Maar als NRC Handelsblad in een tv-recensie spreekt over het ‘Belgische Canvas’, dan fronsen wij hier de wenkbrauwen. Canvas Belgisch? Nee, Canvas is van de VRT, de Vlaamse Radio en Televisie. Belgische televisie bestaat niet, want elke gemeenschap heeft haar eigen zender(s).

En de Vlaamse kinderboekenschrijvers, zijn dat dan geen Belgen? Ja, maar ze behoren, net als hun collega’s die voor volwassenen schrijven, tot de Nederlandse literatuur. Wikipedia zegt dat die literatuur “de verzameling (is) van alle als literair bestempeld Nederlandstalige werk van Antillianen, Indische Nederlanders, Indonesiërs, Nederlanders, Surinamers, Vlamingen en anderen.”
Dat geldt ook voor Erasmus, als schreef hij zijn Lof der zotheid in het latijn.

Of er dan geen echte Belgen zijn? Zeker. De koning bijvoorbeeld, en Eddy Merckx, en allen die zich in de eerste plaats Belg voelen, en daarna pas Waal, Vlaming of Brusselaar.
De Vlaamse en de Franstalige televisie (RTBF) gingen in 2005 op zoek naar “De Grootste Belg”. In de twee lijstjes van de eerste tien, stonden drie dezelfde namen. Bij de VRT: pater Damiaan (1), Eddy Merckx (3) en Jacques Brel (7). Bij de RTBF: Brel (1), Damiaan (3) en Merckx (4). Veel gemeenschappelijke idolen kwamen er verder in de lijstjes niet voor.

Het is en blijft een ingewikkeld land, - haast niet uit te leggen aan buitenstaanders. Laten we maar onthouden dat de VRT geen Belgische televisie maakt, en dat Vlaamse schrijvers wel een Belgisch paspoort hebben, maar tot de Nederlandse literatuur gerekend willen worden, zolang ze “als literair bestempeld Nederlandstalige werk” produceren.
Wat dat precies is, “als literair bestempeld”, daarover zwijgt Wikipedia wijselijk.