SPREZZATURA

In de Trouw van vandaag kwam ik, in een interview met schrijver Christiaan Weijts, een prachtig begrip tegen: sprezzatura. Het betekent zoiets als 'nobele achteloosheid'.
Sprezzatura wordt in het boek DE HOVELING van Balthasar Castiglione (1528) gezien als een kenmerk van ware genialiteit. Immers, de geniale kunstenaar moet waken voor twee gevaren: dat hij of zij gaat pronken én dat hij of zij te bescheiden gaat doen. Daartussenin bevindt zich zijn of haar sprezzatura. Dus: sprezzatura houdt het precieze midden tussen arrogantie en valse bescheidenheid.

Je moet dus wel degelijk je kwaliteiten laten zien, maar dan zonder daar al te veel nadruk op te leggen. In het voorbijgaan dus eigenlijk, achteloos: sprezzatura.

Weijts zegt: 'Tijdens het schrijven probeer ik sprezzatura in acht te nemen. Zinnen moeten niet te gekunsteld en te geforceerd zijn, maar vloeiend lopen. Voor dat vloeiend laten lopen is weer heel veel techniek nodig. In dit verband zegt Ernest Hemingway treffend: easy writing is hard writing.'

Ten slotte: in de Encarta encyclopedie luidt de definitie van sprezzatura: careless grace in arts: unstudied grace in art, music, or literature, OF: elegant carelessness: elegant unstudied carelessness in attitude and personal behavior.