EENZAME UITVAART

Ik ben een fan van Guus Middag. Hij schrijft op een democratiserende manier over poëzie: hij begint met een flard van een gedicht of een liedtekst, geeft zijn associaties weer en blijft altijd lezer onder lezers. Geen professor onder dummies.

Nu ben ik bezig met de meest recente bundeling van zijn stukken, HET WEZEN VAN DE WOLK.
Daarin kwam ik het fenomeen 'Eenzame Uitvaart' tegen. Op initiatief van de dichter Bart FM Droog werd er in Groningen bij uitvaarten zonder enige nabestaanden of bezoekers, dus uitvaarten van de eenzaamsten onder de eenzamen, een gedicht geschreven en voorgelezen. Dichter F. Starik nam dit over voor Amsterdam. Samen met andere dichters vormt hij een 'Poule des Doods' en bij toerbeurt doen zij een eenzame ziel poëtisch uitgeleide.

Middag citeert een paar mooie regels uit een van de gedichten van Starik:

Dag man zonder naam, ik groet u, onderweg
naar 't laatste land waar ieder welkom wordt geheten,
waar niets van niemand hoeft te weten. Dag meneer,
zonder papier, zonder identiteit. Wat zocht u hier? Wat bent u kwijt?

Middag vertelt verder (in de kleine lettertjes achterin zijn boek, die lees ik met evenveel plezier als de grotere letters voorin het boek) over deze eenzame dode. Het was een jonge man, waarschijnlijk uit Ghana of Ivoorkust, die in november 2002 in De Bijlmer dood werd aangetroffen. Men vond geen vrienden of familie en schakelde Starik in voor een gedicht.

Maar plotseling, op de ochtend van de begrafenis, doken er vierentwintig illegale Ghanezen of Ivorianen op om de dode ritueel te wassen. Het is onbekend hoe ze van de begrafenis hadden gehoord.
Natuurlijk vroeg de begrafenisondernemer naar de naam van de dode. De vrienden spraken elkaar tegen en meldden allerlei verschillende namen, waarop de man dus uiteindelijk toch niet anoniem werd begraven - maar onder niet één, niet twee of drie of vier, maar vijf voornamen.