Heremanoko – En attendant le bonheur (door Kristina)
Een oude man en zijn kleinkind lopen op het zand van een strand in Afrika. Ze dragen witte gewaden. De spierwitte tulband rond het hoofd van de opa contrasteert met zijn pikzwarte gezicht. De zon is allang gevallen en het licht om hen heen is zachtblauw. Het geluid van de golven naast hun, begeleidt hun statige stappen. De oude man is de elektricien van het klein kustdorpje in Mauritanië. Samen met zijn kleinkind wil hij licht brengen aan de andere kant van de strand, waar vrienden van de oude man wachten. De oude man heeft de stekker in hun huis in het stopcontact gedaan. De kabel is oneindig lang. Het kleinkind draagt een grote gloeilamp. Zijn licht maakt hun witte gewaden lichtblauw. De kabel die de gloeilamp en de stekker in hun huis een paar kilometers ver weg verbindt, rust op het zand.
Dit is een beeld dat ik nooit zal vergeten. Een beeld waarvan je denkt “zo’n beeld zou ik graag in mijn verbeelding hebben willen zien”.
Het komt uit de film Heremanoko van Abderraman Sissako, die ik kort geleden zag. De enige film die ik eerder van hem had gezien, Bamako, ging over een rechtzaak die in de patio van een huis van Afrika wordt gehouden tegen de IMF en de Wereldbank. Die film duurde drie uur. Ik zag het in een donkere zaal na mijn middageten met een wijntje in de zon tijdens het Filmfestival San Sebastián. Tijdens de lange verdedigingspeeches viel ik in slaap. Mijn hersens waren te ontspannen om de lange en snelle ondertitels te kunnen volgen. Behalve een algemeen idee van de politieke inhoud, bleven bij mij vooral de beelden hangen waarin ik een soort van melancholie gemengd met poëzie en droevigheid zag. Van die beelden die precies het juiste evenwicht van deze emoties weergeven.
Ik was nieuwsgierig geworden. Toen ik zijn biografie las, baalde ik ervan dat ik in slaap was gevallen. Hij was in Mauritanië geboren, in Mali opgevoed, had in Moskou film gestudeerd en was daarna in Frankrijk aan de slag gegaan als filmmaker. In Sissako's films kun je zien wat hem als migrant bezighoudt. Spannender kon het voor mij niet klinken. Dus, toen ik de kans kreeg om Heremanoko te zien, twijfelde ik geen seconde.
In Heremanoko zag ik de jongen Abdallah die terug is gegaan naar zijn geboortedorp en zijn plek niet meer vindt. Hij ziet door zijn raam de mooie beelden van het leven van de bewoners van het dorp. Ook dat van de elektricien en zijn kleinkind. In dat dorp is iedereen een beetje verloren op zijn eigen manier. Als aan het einde Abdallah met zijn klein koffertje het grootste duin probeert te klimmen met zijn westerse schoenen, zinkt hij telkens terug tot de bodem. Dat is een beeld waarover ik nog steeds zit te denken. Hoe misplaatst je soms kan voelen dat je klimt en klimt maar nooit op de top van het duin aankomt.
Ik wil nu op de een op andere manier aan zijn andere film La vie sur la terre zien te komen. En misschien nog een keer Bamako.
