28 januari 2007

Hoe zit dat? (door Marieta)

Verleden week kreeg ik de volgende vraag in de pauze van een juf van de school waar ik werk: Rieta, jouw zoon staat bekend als auteur van literaire kinder- en jeugdliteratuur. Jij kan mij vast wel uitleggen wat dat is. Wat is dat literair nou precies?
Eerlijk gezegd kon ik daar geen duidelijk antwoord op geven. Maar nu ik gastblogger of is het gastblogster?) ben op het weblog van zo’n schrijver en daar meer schrijvers ontwaard heb, ga ik een antwoord vragen. Wie geeft mij in één zin een duidelijk antwoord op:

Wat is literaire literatuur?

En nou niet verwijzen naar het woordenboek, want wat moet ik met een antwoord als: letterkunde? Iedereen die kan lezen en schrijven is toch kundig letters te gebruiken, al of niet met fouten?
Of: geschriften over een bepaald onderwerp? Dus als ik een verhaaltje schrijf over mijn tafelblad is dat literatuur? Zo eenvoudig is het antwoord niet, denk ik.
Maar wie bepaalt dan of een tekst of een boek tot de literatuur gerekend wordt. Is dat de uitgever of de schrijver zelf of een speciaal comité of misschien zelfs de lezer?
Waarom is een boek als “Snuf de hond” geen literatuur en “Ik wou dat ik anders was” wel?
Waarom zijn romantische verhalen uit de Boeketreeks geen literatuur, maar “Knielen op een bed violen” wel?
En welke norm(en) legt die beoordelaar dan aan?
Heeft dat te maken met het onderwerp? Waar gaat het over? Moet het een ‘moeilijk’ boek zijn?
Of heeft het te maken met taalgebruik? Moeilijke woorden gebruiken, zelfbedachte nieuwe woorden misschien?
Of heeft het te maken met de opschrijfmanier? Lekkere lange plakzinnen gebruiken bijvoorbeeld, of juist kort, bondig en eenvoudig schrijven zodat je het boek makkelijk weglegt en ook weer oppakt?
Kan het zijn dat er gevoel en emotie in verwerkt moeten zijn, meer naar de psychologische kant dus, zodat we in de ziel van de hoofdpersoon kunnen kijken?
Of moeten er wetenschappelijke uiteenzettingen in voorkomen van mensen die gestudeerd hebben aan een of andere universiteit?
Het kan ook te maken hebben met een bepaalde tijdsperiode waarover geschreven wordt. Gaat het over historie of over hedendaagse ‘hete’ onderwerpen?
Heeft het misschien te maken met de levensduur van zo’n boek? Is het een ‘blijvertje’ of niet?
Jullie zien het, ik heb hier meer dan 20 vraagtekens getypt, dat geeft mijn onwetendheid aan. Wie helpt mijn onkunde tot (letter)kunde maken?